Witam,
moje pytanie dotyczy pisowni skrótu prof. Jeśli podpisuję pod zdjęciem prof. N. N., to czy prof. mam napisać z dużej litery, czy z małej?

Czy właściwe jest zastosowanie dywizu (lub innej kreski łącznikowej) między liczbami w sytuacji, gdy faktyczny zakres liczbowy nie występuje, np. piętra 1–2 (chodzi o piętra 1 i 2, bo nie istnieje np. piętro nr 1,75) albo zawodnicy nr 3-4 (dwaj zawodnicy: nr 3 i nr 4), czy też w takich zapisach dopuszczalny jest wyłącznie spójnik koniunkcji?

Szanowni Państwo,

jakich znaków użyć, podając etymologię terminu w definicji? Najpierw pismem oryginalnym, potem w transliteracji, czy odwrotnie? Przykłady:

1. Tkankowce, Eumetazoa (stgr. εὖ = eû ‛dobrze’, μετά = metá ‛po’, ζῷον = zôion ‛zwierzę’) – podkrólestwo zwierząt...

2. … (stgr. εὖ «eû» ‛dobrze’, μετά «metá» ‛po’, ζῷον «zôion» ‛zwierzę’) – ….

3. … (stgr. eû «εὖ» ‛dobrze’, metá «μετά» ‛po’, zôion «ζῷον» ‛zwierzę’) – ...

Marek Piersa

Dzień dobry,
jak w sposób zawoalowanie sarkastyczny, lecz jednocześnie dyplomatyczny, powiedzieć komuś, żeby wyszedł? Tak, aby odczuł ekscytację na myśl o zbliżającej się podróży?
Z pozdrowieniami,
Ela Sokołowska

Czy w zdaniach typu: „Co masz za ubranie?”, „Wziął Annę za żonę” przyimek za oznacza 'jako, w charakterze, w roli'?

Czy dużym przestępstwem będzie użycie w tym samym tekście różnie wyrażonego słowa rok: „W roku 2005 rozpoczęto prace nad….” i „Pracę zakończono w 2005 r.”. Ze względu na szczupłość miejsca zależy mi na pozostawieniu skrótu, ale czasami chciałabym podkreślić, że chodzi o rok 2005.
Serdecznie pozdrawiam – Krystyna Jędryczkowska

Szanowni Państwo,

zastanawia mnie, czy można na gruncie języka polskiego uzasadnić skutecznie tłumaczenie „Skinner box” (a. „operant conditioning chamber”) jako "komorę sprawczą"?

Wg SJP „sprawczy” «będący przyczyną czyjegoś zachowania». Zasadniczo, aparatura ta jest „przyczyną zachowania się” badanych zwierząt, jednak w eksperymentach chodzi raczej o same zwierzęta i ich zachowania tzw. sprawcze ("operants"). Czy "komora sprawcza" ma uzasadnienie?

Z poważaniem

Czy można zgodnie z obowiązującymi zasadami języka polskiego tłumaczyć dane słowo dosłownie, mimo że już występuje inne (rodzime) lub gdy nie wiemy, czy jest polski odpowiednik? Czy takie dosłowne (polskie) tłumaczenia można traktować na równi z utartymi już polskimi fachowymi żargonami?
Przykład: Etageneffekt znaczy dosłownie 'efekt piętrowy', określający sytuację, w której katar zwykły albo sienny „schodzi piętro niżej”, czyli z nosa na oskrzela, i powoduje zapalenie oskrzeli albo astmę.

Zastanawiam się właśnie nad formami trybu przypuszczającego takich czasowników jak np. wchodzić lub przyjeżdżać. Powiemy: „Wejdź do środka!”, ale gdy zaprzeczymy, zmieni się forma czasownika: „Nie wchodź do środka!”. „Przyjedź do mnie”, ale „Nie przyjeżdżaj do mnie!”. Z czego wynikają te dwie różne formy?

Przyznam, że irytować mnie zaczyna stosowanie bez umiaru konstrukcji tu i teraz albo na tu i teraz. Znajduję to coś już nawet w nowych książkach, np. „Na tu i teraz uważam, że masz rację”. Wystarczyłoby przecież obecnie, w tej chwili czy coś podobnego. Czy te tu i teraz są poprawne?